Month: May 2022

CH₄ – մեթան

C2H6 – էթան

C3H8 – բութան

C4 H10 – պրոպան

C5H12 – պրոտան

Ուսումնական նյութ ՝

Հայկական լեռնաշխարհ https://khachnare8.home.blog/2021/10/05/%d5%b0%d5%a1%d5%b5%d5%af%d5%a1%d5%af%d5%a1%d5%b6-%d5%ac%d5%a5%d5%bc%d5%b6%d5%a1%d5%b7%d5%ad%d5%a1%d6%80%d5%b0/

ՀՀ․ ի Բնական պաշարներ

Հայաստանի Հանրապետության բնական պաշարներ

ՀՀ․ Բուսապահապանությունը և կենդանական աշխարհը

ՀՀ բուսականությունն ու կենդանական աշխարհը

ՀՀ․ Խոշոր քաղաքներ և մարզեր

Հ Հ խոշոր քաղաքները և մարզերը

ՀՀ․ Մետաղաձուլություն

Մետաղաձուլություն

ՀՀ․ Ջրամբարներ

ՀՀ Ջրամբարներ

ՀՀ․ Գյուղատնտեսությունը

Հայաստանի Հանրապետության գյուղատնտեսությունը

ՀՀ․ Բուսաբուծությունը

Հայաստանի Հանրապետության բուսաբուծությունը

ՀՀ․ Անասնապահություն

ՀՀ -ի Անասնապահություն

ՀՀ․ Տրանսպորտ

Տրանսպորտի հիմնական տեսակները

ՀՀ․ ի Սպասարկման ոլորտ

ՀՀ-ն տնտեսության սպասարկման ոլորտ

Նախագծեր՝Պրեզենտացիաներ՝

Քիմիական արդյունաբերություն

Քիմիական արդյունաբերություն

ՀՀ․ ի Բնապահպանակ նիմանխնդիրները

ՀՀ-ում առկա բնապահպանական հիմնախնդիրները- նախագիծ

ՀՀ-ի Անտառային տնտեսության ոչնչացման պատճառը

ՀՀ-ն անտառային տնտեսության ոչնչացման պատճառները

Գրավոր Աշխատանքներ

Հոկտեմբերի 13

Գրավոր աշխատանք

Դեկտեմբերի 19

Թեստ ՀՀ-ն վերաբերյալ-Աշխարհագրություն 9

Փետրվարի 12

Գրավոր աշխատանք

Թեստ 1

ԹԵՍՏ 1․

Ապրիլի 13 ինքնաստուգում

Հ․ Հ․-ի Ինքնաստուգում

Մայիսի 11 Գործնական աշխաատանք

Գործնական աշխատանք․

Տեսանյութեր

Կենդանիները և բույսերը կարմիր գրքում

տեսանյութ -ձայնագրություն

Էկո-նախագիծ

էԿՈ նախագիծ

Լյուսի տատիս իմացած հեքիաթներին վերջ չկար: Ահա դրանցից մեկը, որն ապացուցում է, թե հուսահատությունը պարզապես անհեթեթություն է: Այս պատմությունը հյուսնի մասին է, ով ապրել է հարյուրավոր տարիներ առաջ: Օրերից մի օր, տուն վերադառնալիս, ընկերներից մեկը կանգնեցնում է նրան և հարցնում.

– Եղբայրս, դեմքդ ինչո՞ւ է թթված: Բա՞ն է պատահել:
– Եթե իմ տեղը լինեիր, – պատասխանում է հյուսնը, – դու էլ այս օրին կլինեիր:
– Ի՞ն չ է եղել, – հետաքրքրվում է ընկերը:
– Մինչև առավոտ, – ասում է հյուսնը, – թագավորի հրամանով պետք է տասնմեկ հազար տասնմեկ հարյուր տասնմեկ գրվանքա փայտի լավագույն սղոցուքը տանեմ պալատ, թե չէ գլխիցս կզրկվեմ:
Ընկերը ժպտում է և գրկում նրան, ասում է.
– Սիրելի ընկերս, մի հուսահատվիր: Արի գնանք, ուտենք-խմենք և վաղվա մասին մոռանանք: Հույսդ երբեք մի կորցրու:

Գնում են հյուսնի տուն և տեսնում, որ նրա կինն ու երեխաները նույնպես լուրն առել են և լացուկոծ են անում: Ընկերը նրանց էլ է հորդորում, որ չվշտանան և բոլորը միասին սկսում են ուտել, խմել, ուրախ-ուրախ զրուցել, երգել ու պարել:

Խնջույքի կեսին հյուսնի կինը վերսկսում է.
– Խեղճ ամուսինս, առավոտյան զրկվելու ես գլխիցդ, իսկ մենք զվարճանում ենք:
– Ա՜խ, և ոչ մի հույս չկա:
– Մի’ տանջվիր, – ասում է հյուսնը, – ամեն ինչ զուր է:
Եվ շարունակում են ուտել, խմել, երգել ու պարել:
Երբ լույսը ճեղքում է խավարն ու սկսվում է օրը, բոլորը լռում են՝ սարսափով ու վշտով համակված: Թագավորի մարդիկ գալիս և կամացուկ թակում են հյուսնի տան դուռը:
Հյուսնը հառաչում է.

– Այժմ գնում եմ մեռնելու:
Եվ բացում է դուռը:
– Հյուսն, – ասում են հյուրերը, – թագավորը մեռել է:
Նրա համար դագաղ սարքիր:

հյուսնը – Փայտեղենի ձեռքի մշակման և փայտյա իրեր (աթոռներ, փեղկեր ևն) պատրաստելու վարպետ՝ արհեստավոր, ատաղնագործ

սղոցուկ – փայտի մանր թելեր

Թագավոր – արքա

խավար – մութ

հորդորել – աղաչել

• Ո՞րն է հեղինակի ասելիքը, ի՞նչ  կավելացնես:

Պատմությունը ուզում է ասել որ մարդ պետք է ահնգիստ լինի կայանքում որովհետև կյանքի ամենադաժան պահ կարող է կորչել։ Այսինք ամեն պահին կարող է ամեն ինչ փոխվել։

• Պատմի՛ր՝ ինչ է հուսահատությունը։

Հուսահատությունը դա երբ մարդ լարված է անհանդիստ, մարդ մտածում է որ իր համար ամեն ինչ կորած է ։

ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ

Հայկ և Բելը դա պատմական առասպել է որը ցույց է տալիս հին հայակական ցեղերի և նրանց հարավային հարևանների ասորեստանցիներ և բաբելացիների միչև կատարված իրավիճակները։ Առասպելը նրա մասին էր որ Հայկը հին հայակական ցեղերից իմանում է որ ասորեստանի թագավոր Բելը ներխուժել է նրանց տարածք և ուզում է հնազանդեցնել ժողվրդին իրեն ։ Բայց Հայկը չի ուզում հնազանդվել Բելին և իր տոհմի հետ գալիս է Արարադ երկիրը ։ Այնտեղ հիմնում է մի բնակավայր որը կոչվում է Հայկաշեն։ Բելը դեսպան է ուղարկում Հայկի մոտ որպեսզի խաղաղություն և հնազանդություն առաջարկի բայց Հայկը մերժում է ։ Բելը իմանալով այդ մասին իր մեծ զորքով գալիս է Հայկի մոտ։ Հայկը ճակատամարտում իր երեքթևյան նետով սպանում է Բելին։ ԵՎ Հայկ Նահապետի անունով երկիրը կոչվեց Հայաստան (Հայք)։

Կենսոլորտը երկրի թաղանթ է , որը բնակեցված է կենդանի օրգանիզմներով և գտնվում է նրանց ազդեցության տակ, նրանց կենսագործունեության առարկաներով զբաղված։ Կենսոլորտ հասկացությունը տվել է ավստրիացի գիտնական էդվարդ Զյուսը 19-րդ դարում՝ իր «Երկրի դեմքը» գրքում: Քանի որ կենդանի օրգանիզմներն ունեն շատ լայն տարածում, ապա կենսոլորտը ընդգրկում է ողջ ջրոլորտը, քարոլորտի վերին և մթնոլորտի ստորին շերտերը: Այդ շերտերում կան միջավայրի այնպիսի պայմաններ, որոնք նպաստավոր են կենդանի օրգանիզմների համար: Կենսոլորտի հիմնական բաղադրիչները դրանք բույսերն են և կենդանիները։

Մարդու ազդեցությունը բնության վրա

Իսկ մարդը դասվում է կենդանիների թագավորությանը։ Բայց մարդ էակը առանձնահատուկ է որովհետև նա ակտիվորեն կարող է ազդել բնության վրա որոշ փոփոխություններ կատարելով։ Բայց բնության փոփոխումները լինում են դրական և բացասական։ Եթե մարդ զբաղվում է անտառների վերականգնումով , կենդանական պոպուլյացիաների վերականգնումով, գետերի լճերի ծովեր օվկիանոսների աղտոտված տարացքների մաքրությամբ ապա մարդ դրական ազդեցություն է թողնում բնության վրա ։ Իսկ եթե տեղի է ունենում աղտոտվածություններ , ծառահատումներ և կենդանիների բույսերի ոչնչացում ապա մարդ ազդում է բացասական կերպով բնության վրա։

Կենդանի օրգանիզմների փոխազդեցությունը նյութերի հետ

Կենդանի օրգանիզմները միայնակ չեն կարող երկարատև գոյատևել, նրանք փոխազդում են տարբեր մարմինների և նյութերի հետ: Օրինակ երկրագնդում տարբեր նյութերի հոսքը որը իրականացվում է կենդանի օրգանիզմների միջոցով։ Որոշ նյութերից օրինակ ածխաթթու գազը կամ ջուրը նրանք հեռանում են կենդանի օրգանիզմներից և հայտնվում շրջական միջավայրում հետո նորից ետ դառնում կենդանի օրգանիզմներում։ Եվ այդ գործողության հետևանքով կատարվում է նյութերի շրջապտույտ։

Упражнение 1. Прочитайте предложения, вставляя пропущенные
глаголы движения.

1. Друзья шли быстро, поэтому они пришли первыми. 2. Виктор шел медленно,
   поэтому он пришел последним. 3. Марта поздно встала, но шла в университет очень
   быстро, поэтому пришла вовремя. 4. Ван шел медленно, поэтому он приходил на урок позже
   всех. 5. Автобус ехал очень быстро, поэтому мы приехали рано. 6. Самолет улетел в
   Белгород в 8 часов утра. 7. Павел плавает лучше меня, он первым добрался к берегу.

Упражнение 2. Вставьте вместо точек подходящий по смыслу глагол движения:

1.Вчера весь день пошел дождь , а сегодня чудесная солнечная погода. 2. Моя мама не любит носить золотые украшения. 3. Этот мальчик очень плохо ведет себя на уроке. 4. В кинотеатре “Москва” идет новый американский фильм. 5. У вас плохое зрение, вам обязательно нужно носить очки. 6. Твоя новая прическа тебе очень идет . 7. Вчера на экзамене мне не повезло . Я вытянул неудачный билет. 8. Когда на уроке интересно, время проходит незаметно. 9. Моя подруга очень счастлива – она удачно вышла замуж. 10. Саша переходит на другую работу.

Упражнение 3. Составьте из двух простых предложений сложное с
придаточным причины:
1. Сегодня он опоздал потому что его не разбудили.
2. Теперь каждый день шли дожди потому что наступила осень.
3. Я буду отдыхать только в сентябре а летом я буду работать в колхозе.
4. Она не могла подойти к телефону к тому же у нее была высокая температура.
5. Мы не могли выполнить эту работу так как у нас не было опыта.
6. У молекул воды нельзя обнаружить свойства ни свободного
кислорода, ни свободного водорода так как Вода представляет собой не смесь
этих простых веществ, а химические соединения.

Упражнение 4. Закончите предложения, используя предлоги благодаря
и из-за.
1. Сестра победила в конкурсе благодаря хороший подготовки (хорошая подготовка). 2 Из -за грозы (гроза) они не
пришли. 3. Мы собрали хороший урожай Из -за дождей (дожди). 4. Проезд закрыт из -за ремонта дороги (ремонт
дороги). 5. Река пересохла из – за засуха (засуха). 6 Благодаря счастливой случайности (счастливая случайность) они
встретились. 7. Студенты хорошо сдали экзамен благодаря трудолюбие (трудолюбие). 8 Из – за плохого настроение (плохое
настроение) он не пошел на концерт.

ՁՈՆ

Եղեգնյա գըրչով երգեցի փառքեր.
— Քեզի ընծա՜, իմ հայրենիք —
Սոսյաց անտառեն էի զայն կըտրեր…
— Քեզի ընծա՜, հին հայրենիք —
Եղեգնյա գըրչով երգեցի քուրմեր.
Ընդ եղեգան փող լու’յս ելաներ:

Եղեգնյա գըրչով երգեցի կարոտ.
— Ձեզի ընծա՜, հայ պանդուխտներ —
Ան տարաշխարհիկ բույսի մ’էր ծըղոտ…
— Ձեզի ընծա՜, հեգ պանդուխտներ —
Եղեգնյա գըրչով երգեցի հարսեր.
Ընդ եղեգան փող ո՛ղբ ելաներ:

Եղեգնյա գըրչով երգեցի արյուն.
— Ձեզի ընծա՜, սուրի զոհեր —
Ան ծլած էր մոխրի մեջ իբրև կընյուն…
— Ձեզի ընծա՜, կրակի զոհեր —
Եղեգնյա գըրչով երգեցի վերքեր.
Ընդ եղեգան փող սի՛րտս ելաներ:

Եղեգնյա գըրչով որբ տունս երգեցի.
– Քեզի ընծա՜, հայր ալեհեր –
Ցամքած աղբյուրեն մեր զայն հոտեցի…
– Քեզի ընծա՜, մայր կարեվեր –
Եղեգնյա գըրչով օջախս երգեցի.
Ընդ եղեգան փող ծու՛խ ելաներ:

Ու պայքա՜ր, պայքա՜ր, պայքա՜ր երգեցի.
– Ձեզի ընծա՜, հայ մարտիկներ –
Գրիչս եղավ անթրոց սըրտերու հնոցի…
– Ձեզի ընծա՜, քաջ մարտիկներ –
Եղեգնյա գըրչով վըրեժ երգեցի.
Ընդ եղեգան փող բո՛ց ելաներ:

Փոխադրություն

Եղեգնի գրիչով տվեցի փառքեր

Քեզ նվեր իմ հայրենիք

Սոսիների անառում ձայն կբացվեր

Քեզ նվեր հին հայրենիք

Եղեգնի գրիչով տվեցի քրմեր

ԵՎ եղեգնի փողով լյուս կբացվեր

Եղեգնի գրիչով տվեցի փառքեր

Ձեզի նվեր հայ պանդուխտներ

Այն տարաշխարհիկ բույսն ու ծղոտը

Ձեզի նվեր խեղճ պանդուխտներ

Եղեգնի գրիչով տվեցի հարսեր

Եվ եղեգնի փողով ողբեր կբացվի

Եղեգնի գրիչով տվեցի արյուն

Ձեզ նվեր թրի զոհեր

Եվ ծլած էր հողի մեջ նույնը

Ձեզ նվեր կրակի զոհեր

Եղեգնի գրիչով տվեցի վերքեր

Եվ եղեգնի փողից սիրտս կբացվեր

Եղեգնյա գրիչով տունս շինեցի

Քեզի նվեր հայր ալեհեր

Ցամաք աղբյուրի մոտ մեր ձայնը լսվեց։

Քեզի ընծա մայր կարեհեր

Եղեգնյա գրիչով օջջախս պատկերեցի

ԵՎ եղեգնի փողով ծուխ կհելներ

ԵՎ պայքար, պայքար , պայքար տվեցի

Ձեզ նվեր հայ մարտիկներ։