Category: Uncategorized

Նախագծի բովանդակությունը.

• 5֊րդ խմբի գլխավոր. ենթախմբի տարրերի ընդհանուր բնութագիրը։
• Ազոտ և ֆոսֆոր տարրերի ատոմների բաղադրությունը  և  էլեկտրոնային  թաղանթի  կառուցվածքը։
• Ազոտ, ազոտի օքսիդները. ազոտական թթուն և նրա աղերը։
• Ֆոսֆորի պարզ նյութերը` կարմիր և սպիտակ ֆոսֆոր։ Օրթոֆոսֆորական  թթուն և նրա  աղեը։
•  Ազոտական և ֆոսֆորական  պարարտանյութեր։

Թեմատիկ  հարցեր և վարժություններ.   

*1. Ո՞ր  տարրերն են   ընդգրկված 5-֊րդ խմբի գլխավոր ենթախմբում…

5 րդ խումբի գլխավոր ենթախումբը կոչվում է ազոտի ենթախումբ, որի մեջ ընդգրկված են ազոտ` N, ֆոսֆոր` P, արսեն` As, ծարիր` Sb, և բիսմութ` Bi, տարրերը:

*2. Ո՞ր տարրի  մոտ է ավելի ուժեղ արտահայտված  ոչ մետաղական հատկությունները  ազոտի՞.թե `ֆոսֆոր՞. ինչո՞ւ. ..

 Արսենն ու ծարիրը նաև մետաղական հատկություներ են ցուցաբերում,բիսմութը մետաղ է նույնպես : Ուստի ազոտնը և ֆոսֆորը տիպական ոչ մետաղներ են, ֆոսֆորի ատոմի շարավիղը կարգաթվի մեծացման հետ է կապված ,ուրեմն՝ մետաղական հատկությունները միքիչ ավելի մեծ են:

*3. Ազոտը  և ֆոսֆորը համարվում են կենսական տարրեր. ինչո՞ւ. …

Այն տարրերը որոնք առաջացնում են բարդ օրգանական նյութեր որից նաև կազմված են կենդանի օրգանիզմները  , կոչվում են կենսական տարրեր։ Ազոտը և ֆոսֆորը նույնպես ունեն այդպիսի հայտկություններ։

*4. Ւ՞նչ  պայմաններ են  անհրաժեշտ. բույսի աճի համար….

Բույսի աճման համար անհրաժեշտ է լուսասինթեզ , H2O, ածխաթթու գազ, թթվածին և այլն։Բայց դա ամենը չէ , կան 13 սննդատարրեր որոնք բաժանվում են մակրոտարրերի — N , P, K:

*5. Ւ՞նչ  է  պարարտանյութը. ինչպիսի՞ պարարտանյութեր գիտեք….

*6. Ի՞նչ  է   <<Նիտրատային  աղետը>>…

Դասագրքից սովորել «Ազոտ »  և «Ֆոսֆոր» թեմաները  և  կատարել վարժություններ՝ Էջ 95, 103. 111-֊112, 120, 124:

Որոնք են առողջ ապրելակերպի սկզբունքները

Մարդու առողջության 60 %-ը և ավելի կախված է նրա կենսակերպից։Առողջ կենսակերպը ենթադրում է մտավոր առողջություն, հրաժարում ծխախոտի ու ալկոհոլի օգտագործումից, սնման առողջ մոդելներ, ֆիզիկական ակտիվություն, ֆիզիկական վարժություններ, սպորտ և այլն։ Ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ առողջ կենսակերպը կարող է հանգեցնել կյանքի տևողության էական ավելացման։ Գերմանիայում կատարված ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ առողջ ապրելակերպը ասոցացվում է 40 տարեկանից հետո կյանք սպասվող տևողությունը 13-17 տարով ավելի լինելու հետ։Միացյալ Նահանգներում կատարված ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ 50 տարեկանից հետո կյանքի սպասվող տևողությունն ավելի է 12-14 տարով։Ճարպակալումը, ծխախոտի ու ալկոհոլի, կոֆեինով գազավորված ըմպելիքների օգտագործումը բացասաբար է ազդում տղամարդկանց վերարտադրողական առողջության վրա։ Հղիության ընթացքում ալկոհոլի, ծխախոտի օգտագործումը և ծխախոտի երկրորդային ծխի ազդեցությունը մեծացնում են հղիության ընթացքում առաջացող բարդությունների հավանականությունը, ինչպես նաև առաջացնում են ինչպես մոր, այնպես էլ երեխայի ԴՆԹ-ի վնասում։

Ծխելու հետևանքով կյանքի տևողությունը կրճատվում է միջինը 10 տարով։ Ծխախոտի օգտագործումն ասոցացվում է մահվան ռիսկի ավելացման հետ Ռուսաստանի տղամարդկանց մոտ 1,6 անգամ ավելի շատ, քան չծխողների մոտ, ընդ որում՝ ծխելու հետ է կապված տղամարդկան շրջանում մահացության դեպքերի 23 %-ը։

Առողջ սնունդը մի շարք ոչ ինֆեկցիոն հիվանդությունների զարգացումը կանխող գլխավոր միջոցն է և նպաստում է առողջ կյանքի երկարատևությանը։

Իմ աշխատանքային օրվա ռեժիմը

Ես արթնանում եմ – 07:00

Ես միշտ ժամանակին եմ հասնում դպրոց – 09:15

Ես ամեն օր դասերից հետո ժամը 14:37- 16:20 պատրաստում եմ իմ հաջորդ օրվա դասերը։

Ես գալիս եմ տուն – 18:35

Ազատ ժամանակ ես օգնում եմ մայրիկիս

Ժամը 21:49 ես գնում եմ քնելու։

Լաբարատոր փորձեր

տեղակալման

փոխանակման

քայքայման

Միացման

Տեղակալման ռեակցիա

Zn + HCL – ZnCl ₂+ H₂

Mg + 2HCL- MgCL₂ + H₂

2AL + 6HCL – 2ALCL₃ +3 H₂

Միացման ռեակցիա

H₂ + O₂ – 2H₂O + O

Քայքայման ռեաքցիա

ջրածնի պերօքսիդի կատալիտիկ քայքայում

H2O2 – կատալիզատոր MnO2

• 2H₂O + O₂

1 . Ինչպիսի՞ն են քիմիական տարրերի զանգվածային հարաբերությունները հետեւյալ բանաձեւերով արտահայտվող նյութերում.
C2H6 և CO , SO2

C2H6-12 x 2=24

1 x 6=6

24 / 6=24 / 3=6 / 3=2 / 1

CO – 12/16=6/8=3/4

SO2- 16 x 2=32

32 / 32=1 / 1

2. 

Օքսիդացման աստիճանը միացությունում ատոմի պայմանական լիցքն է :

3.

Գրե՛ք նյութերի քիմիական բանաձեւերը, եթե հայտնի է, որ դրանց բաղադրության մեջ առկա են.
ա) ջրածնի երկու եւ թթվածնի երկու ատոմ,

Պատասխան- H2O2

բ) ազոտի ու թթվածնի երկուական ատոմ:

Պատասխան – Fe2O2

Հաշվել դրանց հարաբերական մոլեկուլային զանգվաը:

Mr- (H2O2)=2 x Ar(H)+2 x Ar(O)=2 x 1+2 x 16=34

Mr- (Fe2O2)=2 x Ar(Fe)+2 x Ar(O)=2 x 56+2 x 16=144

Հաշվել Fe2O3 ում երկաթի և թթվածնիբօքսիդացման աստիճանը համապատասխանաբար հավասար է.
ա) -2 -2

բ) -2 +2

գ) +3 -2

դ) +2 0

5.

4.

Որոշե՛ք տարրերի օքսիդացման աստիճանները հետեւյալ միացությունների բանաձեւերում՝ AIPO4, CaCO3, CO2, AI2O3:

6.Որքա՞ն է ազոտի օքսիդացման աստիճանը ամոնիակի`NH3 մոլեկուլում. 1) +3
2) — 3 3) +2 4) +1

Սիրելի սովորողներ, դասաժամին  ավարտում եք նախ դաս 11-ը, եթե դեռ չեք կատարել,
այնուհետև անցնում ենք հետևյալ հարցերին.

1.Ո՞ր անկյունն է կոչվում շրջանագծի կենտրոնային անկյուն:

2.Պարզաբանեք, թե որ աղեղն է կոչվում կիսաշրջանագիծ: Ո՞ր աղեղն է կիսաշրջանագծից փոքր, և ո՞րը՝ կիսաշրջանագծից մեծ (նկարով ցույց տուր):

3. Ինչպե՞ս է որոշվում աղեղի աստիճանային չափը: Ինչպե՞ս է այն նշանակվում:

4. Ո՞ր անկյունն է կոչվում ներգծյալ: Ձևակերպեք և ապացուցեք թեորեմ  ներգծյալ անկյան մասին:

5. Ապացուցեք, որ միևնույն աղեղի վրա հենված

ներգծյալ անկյունները իրարա հավասար են:

6. Ապացուցեք, որ կիսաշրջանագծի վրա հենված

ներգծյալ անկյունը ուղիղ է:

Կարևոր:
Տանը մասնակցում եք մաթեմատիկական ֆլեշմոբին.

Առաջարկում են սովորողները և 

մնացած մակարդակներից որևէ մեկն ըստ ցանկության:

Դաս 11. Կրկնողություն

Повторяем имена прилагательные

Имя прилагательное – это самостоятельная часть речи, указывающая на признак (качество, свойство) предмета, выраженного существительным или местоимением. Начальной формой прилагательного является форма единственного числа мужского рода в именительном падеже (светлый, холодный).Имя прилагательное отвечает на вопросы Какой (Какая? Какое?), Чей? (Чья? Чье?) и Каков?

Классная работа

Домашнее задание

Упражнение 1

От данных слов образуйте прилагательные с суффиксами -к- или -ск-. Составьте словосочетания.

Брат, Сибирь, дерзить, словак, казак, плоскость, Казань, секретарь, черкес, богатырь, ангел, знахарь, босяк, январь, горняк, Прага, чех, егерь, декабрь, Ельск, лейтенант, Урал, ткач, стрелец, рыцарь, француз, таджик, военкомат, флот, скользить, Поволжье, Полесье, Лос-Анджелес, мужик, турист, артист, Залесье. 

Упражнение 2

От данных существительных образуйте словосочетания «прилага-тельное + существительное». Образец: часы из золота — золотые часы

Рабочие Петрограда; восстание стрельцов; тётушка из Рязани; король Пруссии; крепость в Берлине; корабль пирата; решение депутата; школы в России; орехи из Греции; товары из Турции; положение, в которое попадают дураки; труд бурлака; клуб библиофилов; уединение в монастыре; праздники в январе; песня ямщика; морорзы в декабре; воротник из песца; вода из ключа; перчатки из замши; маршрут по кольцу; платье из шелка; клык у моржа; варенье из груши ; заросли из камыша; компот из алычи; проволока из алюминия; покупки за гроши; крик кукушки; шаг старушки; курьер из почтамта; выход в свет; шапка черкеса; лодка эскимоса; приход аббата; бледное лицо; совет при Президенте. 

Задание 5

каттофельное пюре (ср. род)

концертный рояль (мр. род)

голубой эмаль (мр. род)

свободное такси ( ср. род )

городское метро ( ср. род)

трудное время (ср. род )

крепкое кофе ( ср. род )

Задане 6

автобусный билет

лесной зверь

морское рыба

дедское книга

тигринное шкура

абрикосовое варенье

мехавое шапка

деревяное палка

куринный бульон

Задание 7

престранное история

пригородской дом

прескучный фильм

превокзалный площадь

преоткрытый ящик

 1.Հաշվե ́ք ածխաթթու գազի (CO2), ծծմբային գազի (SO2), ջրի (H2O) եւ ազոտի (II) օքսի­ դի(NO) հարաբերական մոլեկուլային զանգ­ վածները (Mr):

2.Ընտրե ́ք ճիշտ պատասխանը:

CH4­ի հարաբերական մոլեկուլային զանգ­ վածն է`

ա) 16 գ) 24 բ) 20 դ) 28

3.Որոշեք, թե երկաթի Fe2O3 եւ Fe3O4 միացու­ թյուններում երկաթի օքսիդացման աստիճանը:

4.Ո՞րն է երկտարր միացության քիմիական բանաձեւը, որում տարրերի զանգվածային բաժինները հավասար են.
1) CO,
2) CO2, 3) SO3, 4) SO2

5.

Քանի՞ աղ կա հետեւյալ շարքերում՝

ա) CaO, KCl, NaOH, P2O5, KNO3, Ca(OH)2, Na2SO4, MgSO4, Fe(NO3)3, CO2, HF.
բ) BaSO4, HNO3, Cu(OH)2, NaNO3, Al2(SO4)3, Ni(OH)2, AICI3, Fe2O3:

6Բերված օրինակներից ընտրե ́ք տեղակալ­ ման , փոխանակման ռեակցիաներին համապատասխան հավասարումները.

16-25 февраля

Слово «фразеология» происходит от двух греческих слов: phrasis – оборот речи и    logos – понятие, учение.Фразеологи́зм — устойчивое по составу и структуре, лексически неделимое и целостное по значению словосочетание  или предложение.Часто фразеологизм остаётся достоянием только одного языка. Фразеологизмы описываются в специальных фразеологических словарях. Фразеологизм употребляется как некоторое целое, не подлежащее дальнейшему разложению и обычно не допускающее внутри себя перестановки своих частей.

Например: кровь с молоком; бальзам на душу;глазом не моргнуть; девичья память; идти куда глаза глядят.

Кровь с молоком — о о румяном, здоровом человеке. Выражение из русского фольклора, где соединились народные представления о красоте цвета: красного как кровь и белого как молоко. На Руси издавна признаком красоты считались белое лицо и румянец на щеках, что было свидетельством хорошего здоровья.

Бальзам на душу — о чём-либо, что может успокоить тревогу

Глазом не моргнуть — вести себя спокойно

Девичья память — плохая, короткая память

Идти куда глаза глядят — идти в любое место, не зная куда идёшь

Фразеологизмы про греческих богов и титанов

Сизифов труд – бесполезные, повторяемые вновь и вновь усилия 
Бог Зевс наказал Сизифа: в подземном царстве мертвых он должен был безостановочно вкатывать на гору тяжелый камень, который, почти достигнув вершины, сразу же катился обратно. Сизиф, царь Коринфа, поплатился за свое мошенничество. Ему удалось обмануть бога смерти Танатоса и бога Аида, владыку подземного царства мёртвых.

Ящик Пандоры — источник несчастий, бедствий

Кануть в Лету – бесследно исчезнуть, быть забытым навсегда
В греческой мифологии Лета — река забвения в подземном царстве. Души умерших пили из нее воду и забывали всю свою земную жизнь.

Панический страх – безотчетный, внезапный страх, охватывающий человека
Пан – бог лесов, покровитель охотников и пастухов. Согласно мифам, Пан способен наводить сильный безотчетный страх на людей, обращая их в бегство.

Петь дифирамбы — чрезмерно восхвалять, превозносить
Выражение возникло от названия хвалебных песен в честь бога вина Диониса, певшихся во время дионисийских шествий.

Объятия Морфея – сон со сновидениями
Морфей — бог сновидений, сын бога Гипноса.

Титанический труд – грандиозный труд
Титаны – божества, дети Урана (неба) и Геи (земли), шесть братьев и шесть сестёр-титанид, вступивших в брак между собой. Позднее их стали считать гигантами.

Десятая муза – новая область искусства

Золотой дождь – большое богатство, большие деньги
Данное выражение отсылает нас к мифу о Зевсе, пленившемуся красотой Данаи, дочери аргосского царя Акрисия и явившемуся к ней в виде золотого дождя, после чего у нее родился сын Персей.

Пуп земли – человек, считающий себя центром вселенной
По легенде, мраморный камень с названием «пуп земли» (Омфал), обозначавший центр мира, был проглочен Кроносом вместо его сына – младенца Зевса.

Олимпийское спокойствие – ничем не возмутимое спокойствие
Выражение возникло из представлений о величественности греческих богов, собирающихся на горе Олимп.

Находиться под эгидой — находиться под защитой
Эгида — щит Зевса, выкованный Гефестом, символ защиты богов. В середине щита находилась голова горгоны Медузы.

Век Астреи – золотой век, счастливая пора
Считается, что время нахождения на земле богини справедливости Астреи было счастливым для людей.

Золотой век — наилучший, счастливый период жизни, время благоденствия

Рог изобилия — неиссякаемый источник различных благ
.

Лопнуть от злости – испытать страдание от переполняющей тебя злости
По преданию, бог злословия и глупости Мом лопнул от злости, когда не смог найти в одной из греческих богинь ни одного недостатка.

Немало хорошо известных и порой кажущихся народными фразеологизмов восходят к библейским текстам.Конечно, некоторые из пришедших из Библии фразеологизмов постепенно становятся малоупотребимыми, так как молодежь перестает понимать их значение. Тем не менее, многие библейские фразеологизмы по-прежнему употребляются в речи. Рассмотрим некоторые из них:

Фразеологизмы из Ветхого завета

• Аредовы веки – очень долго, века (жить)
• Беден, как Иов – очень бедный человек
• Вавилонское столпотворение – беспорядок; бурлящая толпа; неразбериха 
• Валаамова ослица — покорный человек, вдруг решившийся на протест 
• В костюме Адама / Евы — в голом виде, без всякой одежды
• Вкушать от древа познания (добра и зла) – познавать, получать знания
• Да не оскудеет рука дающего – призыв помогать нуждающимся
• Земля обетованная – привлекательное место, куда мечтаешь попасть
• Из одной глины (вылеплены) – одного и того же происхождения; похожие люди
• Козел отпущения – вынужденный принимать на себя чужую вину 
• подарок 
• Не хлебом единым жив человек – духовные блага нужны человеку не менее, чем материальные
• Не сотвори себе кумира — не поклоняйся слепо кому-либо или чему-либо
• Соломоново решение – мудрое, неожиданное решение
• Устами младенца глаголет истина – маленькие дети обычно не врут

3.Продолжить фразеологизмы: Написать их значения.

Зарубить себе на  на носу; водить за нос ; бросать слова на ветер; не разольёшь водой ;замкнутый круг ; зарубить (себе) на носу; и волки сыты, и овцы целы; как из воды (льет); каша в голове ;китайская ; львиная боля; медвежья услуга; мизинца не стоит; на чёрный день; наломать дров; ни к селу ни к городу; ни рыба ни мясо; отложить в долгий ; ждать у моря погоду .

Задание

Выберите один из вышеперечисленных фразелогизмов и расскажите мифы,легенды или события связанные с ним.