ետերը փոխարինի՛ր ապրել բայից կազմված դերբայներով (ապրելիս, ապրող, ապրած, ապրել):
Նրա ապրած երկար ու ձիգ տարիների մասին ընդամենը մի երկու նախադասություն կարելի է պատմել:
Գետափին՝ զով ծառերի ստվերում ապրելիս հիշում էր իր անապատը, խանձված ավազը:
Կարտոֆիլի արտում ապրող բզեզն արագ բազմանում է ու շարժվում առաջ՝ նոր տարածություններ գրավելու:
Ուզում էր քաղաքից դուրս ու մենակ՝ապրել հեռու մի դաշտում:
Կետերը փոխարինի՛ր ապրել բայի դիմավոր ձևերով:
Քանի՛ տարի ապրելես մեր երկրում ու չգիտե՞ս մեր օրենքները:
Եթե մի երկու ամիս էլ ապրենք այս խոնավ ու անարև երկրում, բոլորովին կմոռանա՞ք մեր գյուղը:
Մի քանի օր այստեղ ապրելիս ու կտեսնի, թե ի՞նչ դժվար է օրվա հոգսը հոգալը:
Այստեղ ապրելու ուրիշ ելք չունեմ:
Դու երկար ապրելես այս աշխարհում ու շատ բան ես տեսել, ինձ մի խորհուրդ տո՛ւր:
Բայի սեռը
Բայն ունի երեք սեռ՝ ներգործական, կրավորական և չեզոք:
Ներգործական սեռի բայերը ցույց են տալիս ենթակայի կատարած այնպիսի գործողություն,
որի համար պահանջվում է կրող առարկա:
Օրինակ`Քամին ցրում է ամպերը:
Կրավորական սեռի բայերը ցույց են տալիս այնպիսի գործողություն, որը ենթական կրում է իր վրա մի ուրիշ առարկայից:
Օրինակ` Ամպերը ցրվում են քամուց:
Կրավորական սեռի բայերը կազմվում են ներգործական սեռի բայերից վ ածանցով:
Չեզոք սեռի բայերը ցույց են տալիս այնպիսի գործողություն, որով ենթական ոչ ներգործում է մեկ ուրիշի վրա, ոչ էլ ուրիշից կրում է իր վրա:
Օրինակ` Ձյուն է գալիս:
Առաջադրանք:
Տրված նախադասությունները դարձրո՛ւ կրավորական:
Քամին երկնքով մեկ հալածում էր ամպերին:
Ամպերը երկնքով մեկ հալածվում էին քամուց:
Այս նկարըէ ամրացրել պատին պապիս կողմից :
Այս գիրքը կարդացվել է նաև ընկերոջս կողմից :
Առավոտյան ոտքերս թրջվել էին ցողից :
Շունը ծառին կապվել էր Տիրոջ կողմից :
Տարբեր մարդիկ տարբեր ձեով էին պատմում առավոտվա դեպքը:
Սարքերից թեթև ցնցում գրանցեցին:
Ինստիտուտի աշխատակիցները մարդկանց զգուշացրին սպասվող փոթորկի մասին:
երեխան գտնվել էր անտառում որսորդների կողմից :
Երազն միշտ Տղային միշտ նույն էր կախարդում:
Վարպետի խնամքոտ ձեռքը տաշում ու իրար կողքի էր դնում քարերը:
Շինարարությունն ավարտին հասցրին:
Տրված ներգործական նախադասությունները դարձրո՛ւ կրավորական, իսկ կրավորականները` ներգործական: Փորձի՛ր բացատրել, թե ինչո՛ւ են վ ածանցով բայերը համարվում կրավորական, իսկ մյուսները` ներգործական:
Կրակը ճանապարհորդներին շրջապատել էր բարձր, վտանգավոր օղակով:
Տարերքը կամաց-կամաց սեղմում էր իր չարագույժ օղակը:
Օվկիանոսում մեծ նավերը ձգում են փոքրերին:
Մոլախոտերը քամու կամ կենդանիների բրդի միջոցով են տարածվում:
Գրքում մի հետաքրքրական թռչող մեքենա է նկարագրված (գրողի կողմից):
Չոր խոտը շատ արագ ու հեշտ է վառվում անգամ փոքրիկ կայծից:
Մի արհեստանոց էլ կառուցվել է գիտական հետազոտությունների համար քաղաքապետի կողմից:
Նախադասություններն ըստ օրինակի փոխի՛ր (դարձրո՛ւ ներգործական):
Օրինակ`
Սիրտը գերվեց աղջկա մի ժպիտից:
Այս ծառի տակ ինչ-որ մեկի կողմից գանձ է թաղվել:
Քարը մաշվել, հարթվել էր անձրևից ու քամուց:
Արտերը խանձվել էին բարկ արևից:
Քարտը լրացվում է միայն չափահաս քաղաքացիների կողմից: Նա ազատազրկման է դատապարտվել ու տուգանվել իտալական դատարանի կողմից:
Ութ տարի տղամարդ համարվեց ընկերների կողմից:
Դյութվել էր ալիքների ու քամու երգով:
Աղջիկը շրջապատված էր հետաքրքրասերների մեծ խմբով:
Ընկերս համերգի է հրավիրված:
Դո՛ւրս գրիր այն բայերը, որոնք կարողեն կրավորական դաոնալ, և դարձրո՛ւ:
Օրինակ`
փնտրել – փնտրվել:
Վազել, երգել, ցրել, կոտրել, դնել, թռչել, թրջել, գալ, գնալ, հեռանալ, հեռացնել, հնարել, ներել, լուսանալ, մթնել, մթնեցնել, բարձրանալ, թխել, մրմռալ, մաքրել, դողալ, վախենալ, սրբել, կարել, հավաքել, սարսռալ, հաչել, սիրել, մլավել, ծիծաղել, խոսել, հուզել, վիճել:
Տրված նախադասությունները դարձրո՛ւ ներգործական և պատասխանի՛ր հարցերին: Ձվի մեջ զարգացող կենդանի էակը բավական հուսալի զրահով է պաշտպանված:
Ձուն թխսի մարմնի ծանրությունից չի կոտրվում:
Ձվի կճեպը հեշտությամբ է կոտրվում ճուտիկի դեղին կտուցով: Գիտնականների կողմից փնտրվում են համարձակ գաղափարն
իրագործելու հնարները:
Մշակովի բույսերի սերմերը մոլախոտի սերմերից մաքրվում են մագնիսով:
Ինչպե՞ս է փոխվում տրված նախադասության ենթական (ընդգծված է):
Նարե Խաչատրյանի բլոգ 