Հայկական մշակույթը սկզբնավորվել է անհիշելի ժամանակներում։
Դեռևս տոհմերի, ցեղամիությունների և վաղ պետական կազմավորումների ժամանակներում ծնունդ են առնում առասպելները և վիպերգերը, կրոնական հավատքները և սովորություները։ Դրանցից պահպանվելով եկել հասել են մեզ։ Հայաստանի բազում ժայռապատկերներում կան կենցաղային , որսորդական տեսակներ այնպես էլ երկնային երևույթների և դիցաբանական սյուժեների պատկերներ։ Հայկական մշակույթի զարգացման մասին վկայում են հնագիտական պեղումները։
Առասպելներ
Առասպելը դա աստվածների սրբավայրերի, նախնիների և հերոսների մասին պատում է։Մեզ են հասել բազմաթիվ առասպելներ հեթանոս աստվածների, օրինակ երկնքի – երկրի, ժամանակի, լույսի ու խավարի, արևի, լուսնի և աստղերի մասին ։ Առասպելների մի խումբ էլ նվիրված են ժողովրդի նախնիներին և մեծ հերոսներին։ Դա նաև մեզ է հասել Մովսես Խորենացու <<Հայոց պատմության>> շնորհիվ ։ Դրանցից են << Վահագն Վիշապաքաղ>>, << Հայկ և Բել>>, ։ ԵՎ իհարկե այդ առասպելից Հայկ նահապետի անունով երկիրը կոչվեց Հայաստան ։ Հայկի ժառանգներից քաջ նահապետ Արամի անունով օտարները մեզ կոչում են << արմեն >> իսկ մեր երկիրը << Արմենիա >>։ << Արա Գեղեցիկ և Շամիրամ >> առասպելում գովերգվում է Հայկազուն Արայի հավատարմությունը օջախին։ Նա չի գայթակղվում այլ երկրի հարստություններով և օտար թագուհով , այլ նախընտրում է իր սեփական երկրին և հարազատ ընտանիքին։
Վեպագրեր
Ի տարբերություն առասպելների ՝ վիպերգերը հիմնակականում իրապատում են հիմնված են պատմական հավաստի դեպքերի վրա։ Դրանց հերոսները պատմական կերպարներ են։ Մեզ են հասել << Տիգրան և Աժդահակ >> , << Երվանդ և Արտաշես>> , << Արտաշես և Սաթենիկ >> և այլ վիպերգեր, որոնք բանասացներից հաճախ բառացի գրի են առել ։ Մովսես Խորենացին վստահելով նրանց պատմական ճշմարտությանը ։